Lipki Wielkie – duża wieś ((Lipke) na obrzeżach Puszczy Noteckiej, w której odnaleziono ślady osady neolitycznej (4500-1700 lat p.n.e.) z okresu kultury pucharów lejkowatych. Obecna wieś została założona w 1580 roku w ramach posiadłości rodziny von Rülicke z Gralewa. W początku XVII wieku zbudowano pałac otoczony parkiem, w którym rośnie …
Lipy (Lubociesz) – wsie (Lübbesee i Lubbesee Muhle) w gminie Kłodawa. Osady położone w rynnie polodowcowej w Puszczy Gorzowskiej pomiędzy jeziorami Lubieszewko (28 ha), Suchym (22 ha) i Lubie (77 ha) obecnie scalone administracyjnie. Rejon wyjątkowo atrakcyjny krajobrazowo. Siedziba leśnictwa, nad północno-zachodnim krańcu jeziora Lubie położony jest obecnie prywatny dawny …
Kiełpin – wieś (Reitzenstein) w gminie Deszczno o rodowodzie średniowiecznym, kiedy to należała do rycerskiego rodu Manteuflów (1403 do XVI wieku) sympatyzujących z ruchem husyckim i trudniących się rozbójnictwem. Ruiny pałacu klasycystycznego z XVIII wieku otoczonego parkiem krajobrazowym. Nieopodal grupa dębów szypułkowych o obwodzie 520-605 cm najokazalszy z nich o …
Kamień Wielki – wieś (Groß Kammin) w gminie Witnica. Obszar pierwotnie osady (Stift) zasiedlony przez ludność kultury łużyckiej co potwierdza odkryte cmentarzysko, później duża wieś i dwór rycerski istniejące już w XIII wieku. Nazwę swą wywodzi od pierwszej w regionie kamiennej budowli powstałej w średniowieczu – kościoła gotyckiego z przełomu …
Kamień Mały – wieś (Stolberg) w gminie Witnica, w której osadnictwo sięga epoki żelaza i kultury łużyckiej (1300 r. p.n.e. – 300 r. n.e.). W parku liczne drzewa pomnikowe m.in. lipy drobno- i szerokolistne (316 – 652 cm), dęby szypułkowe (315-500 cm) i graby pospolite (305-400 cm obwodu) Na wzgórzu …
Jenin – wieś (Genin) w gminie Bogdaniec. Pierwotnie założona prawdopodobnie na południowy zachód od Bogdańca osada przeniesiona została w połowie XIII wieku na obecne miejsce. Na morenowym wzgórzu zwanym Müselers Berg (Wzgórze Muzułmana?) znajdowało się cmentarzysko z pochówkami urnowymi z V wieku naszej ery.
Janczewo – wieś (Jahnsfelde) w gminie Bogdaniec z kościołem szachulcowym z 1735 roku, przebudowywanym w 1880 i 1921 roku. Dawniej centrum majątku obejmującego ponad 2000 hektarów ziemi ornej, także w Wawrowie, Santoku i Gralewie. Właścicielem majątku był graf Otton Werner, a po nim od roku 1853 członek rycerskiego zakonu joannitów …
Czechów – wieś w gminie Santok ( Zechow) z rodowodem średniowiecznym, której nazwa wywodzić się miała od posiłkujących księcia Mieszka I wojów czeskich w czasie jego walk o ujście Odry. Osiedlić się tu oni mieli po zakończeniu walk w X wieku. We wsi murowany kościół z XVIII wieku. Metrykę wsi …
Chwałowice – wieś w gminie Bogdaniec początkowo w 1686 r. wieś składała się zaledwie z trzech gospodarstw pomiędzy Wartą i kanałem Kołomęt. Rozwój wsi nastąpił dopiero około sto lat później w czasie wielkiej kolonizacji warciańskiej Fryderyka II, króla Prus. W kępie drzew kościół o konstrukcji ryglowej z 1790 roku wybudowany …
Chwalęcice – Chwalęcice to bardzo stara wieś, w której ślady osadnictwa sięgają aż po kulturę łużycką (około 1800 r. p.n.e.). W okresie średniowiecza (950 r. n.e.) istniał tu gród słowiański na wzgórzu nazywanym przez późniejszą, niemiecką ludność „Garzberg”. Pierwsza jednak pisana wzmianka o nazwie wsi pojawiła się w 1300 roku …
